يو پي اس چيست؟ / Uninterruptible Power Supply يا به عبارت مختصر يو پي اس (UPS) ، به معناي منبع تغذيه بدون وقفه است. UPS يك منبع تغذيه الكترونيكي است كه كارعمده آن ، تامين توان مورد نياز بار مصرفي بدون وقفه مي باشد.به عبارت ديگر UPS به عنوان منبع توان بدون وقفه با استفاده از انرژي ذخيره شده در باتري ، برق مورد نياز تجهيزات مصرف كننده را تامين مي نمايد. سيستم يو پي اس بين برق شهري و دستگاه مصرف كننده قرار ميگيرد كه اضافه بر تنظيم برق شبكه و تثبيت آن مانع از نفوذ نويز و اختلالات شبكه به تجهيزات حساس مصرف كننده مي شود .
همه چيز درباره يو پي اس
از مهمترين كارايي هاي UPS يو پي اس در زماني مي باشد كه برق شهري قطع مي شود كه بلافاصله وبدون وقفه دستگاه يو پي اس وارد مدار مي شود وبرق مصرفي لازم را تامين مي نمايد به نحوي كه نيازي به RESET كردن يا خاموش كردن دستگاه مورد استفاده باشد . سيستم يو پي اس وظيفه حفاظت از وسايل الكتريكي حساس در برابر نوسانات برق را دارد و اين سيستم از تعميرات و عقب افتادگي هاي هزينه‌دار جلوگيري به عمل مي آورد. در واقع يو پي اس علاوه برب محافظت از دستگاه‌هاي الكتريكي حساس، ثبات جريان برق تقويتي فراهم مي آورد كه به آنلاين ماندن برنامه هاي حساس كمك شاياني مي‌نمايد .
مزاياي استفاده از سيستم يو پي اس
استفاده از يك انرژي پشتيبان همانند سيستم تامين انرژي بدون وقفه يو پي اس علاوه بر كمك به حل مشكلات ناشي از قطع شدن جريان برق ، محافظت دربرابرقطع كلي برق را نيز فراهم مي سازد. دستگاه يو پي اس داراي فيلترهاي الكترونيكي بوده كه باعث حذف نويزها و نوسانات برق شهري مي شود و محافظت از مصرف كننده ها را در برابر رعد و برق و ولتاژ بالا بعهده دارد و جريان برق يكنواختي با شكل موج ثابت به مصرف كننده ارسال مي كند . يو پي اس هايي كه براي كاربردهاي معمولي استفاده ميشوند از نوع ONLINE با باتري تك سلولي سرب -اسيد و يا نيكل -كادميوم و توان 500 تا 2000 آمپر متر اند كه قيمت 500 تا 1 ميليون تومان را دارند. UPS هاي بزرگتر داراي توان بيشتر و همچنين كيفيت برق خروجي بالاتر هستند. يوپي اس ها در انواع گوناگون و اندازه هاي متفاوتي وجود دارند.
انواع مختلفي از يو پي اس وجود دارد كه قدرت آن در باتري و در مدار مورد استفاده با هم متفاوت است .يك از انواع UPS ها يو پي اس هاي مدار انلاين مي باشند كه امروزه بصورت غالب از UPS هاي مدار آنلاين استفاده مي شود چرا كه مي توانند درجه حفاظت مطلوبي را فراهم سازند. احتمال بروز اتصال كوتاه و يا شارژ ناگهاني برق در مدار و يا هر نوع خطر برقي ديگر در يك UPS استاندارد و با كيفيت صفر است لذا يو پي اس ها از درجه ايمني خوبي هم برخوردارند . واحد اندازه گيري UPS ، توان يا حاصل ضرب ولتاژ در جريان خروجي مي باشد.
هر چه INVERTER يك دستگاه يوپي اس قويتر باشد توان و قدرت يو پي اس بيشتر مي شود. به عبارت ديگر مي توان تعداد و توان تجهيزات بيشتري را پشتيباني نمود از طرفي هرچه باتري هاي به كاررفته در يوپي اس از ظرفيت بالاتري برخوردار باشند ، زمان برق دهي در هنگام قطعي برق شهر بالاتر خواهد رفت . UPS هاي مختلف داراي ويژگي هاي گوناگوني مانند آلارم هاي هشدار به هنگام بروز خطا يا اضافه بار ، نرم افزاركنترل كامپيوتر به منظور ذخيره كردن اطلاعات و خاموش كردن كامپيوتر و امكانات ديگر مي باشند.
يك يو پي اس از 4 بخش مهم تشكيل مي شود:
اصول كار يك UPS در ساده ترين ساختار خود به اين شكل است كه بار در حالت معمول از ورودي AC تغذيه مي كند و همزمان با يكسوسازي ورودي AC توسط شارژر و تبديل آن به جريان DC باتري را شارژ مي كند. بلافاصله در صورت اينكه ورودي AC قطع شودو يا نا مناسب تشخيص داده شود، INVENTER با تبديل ولتاژ DC باتري به برق AC ولتاژ بار را بدون وقفه در كار تامين مي كند. در حال حاضر طبق استاندارد UPS ها داراي تكنولوژي همچون Passive Standby، Line Interactive، Double Conversion مي باشند.
يو پي اس ها چند نوع اند:
دسته بندي يو پي اس ها غالباً در سه قسمت انجام مي شود.
يو پي اس آفلاين (OFF LINE)
اين دسته از UPS ها هنگام قطع برق و به عنوان منابع جايگزين فعال مي شوند.
يو پي اس آنلاين (ON LINE)
در شرايط طبيعي، تأمين خروجي در اين نوع UPS ها پس از تصحيح ورودي يعني پاك سازي ورودي از نويز و احياناً سطح ولتاژ وروديانجام مي پذيرد. تنها در مواقعي همچون بروز نقص فني ،OVER LOAD يا افزايش خارج از رنج دما، يو پي اس به مد BYPASS مي رود.
يو پي اس لاين اينتراكتيو (LINE INTERACTIVE)
در شرايط عادي اين UPS ها ورودي از طريق BYPASS به ترانسفورماتور منتقل مي شود در اين هنگام TRANSFORMATOR به عنوان شارژر عمل كرده و در نهايت از همين طريق خروجي AC تأمين مي شود .
رنج و توان دستگاه ها
UPS ها داراي توان هاي مختلفي مي باشند كه نسبت به ميزان توان بار مصرفي , محاسبه و طراحي مي گردد كه معمولا توان اين دستگاه با واحد ولت آمپر (VA) نشان داده مي شود. كه شكل هاي متداول بازار به اين صورت 600VA، 1KVA، 1.5KVA، 2KVA، 6KVA، 10KVA، 15KVA، 20KVA مي باشد .
زمان برق دهي Backup Time
زمان برق دهي دستگاه يو پي اس متناسب با باتريهاي مخصوص سيلد ليد اسيد Sealed Lead Acid كه به آنها متصل مي شود , است و واحد باتريها آمپرساعت است كه با زمان برق دهي نسبت مستقيم دارد. نحوه قرار گيري باتريها به سه حالت مي باشد:
- External باتريها دركنار يو پي اس و در درون case جداگانه قرار مي گيرند.
- باتريها داخل دستگاه UPS قرار مي گيرند.
- در بيشتر مواقع UPS ها قابليت نصب باتري بصورت Internal و External را بطور همزمان دارند.
نصب دستگاه يو پي اس
نصب يو پي اس ها در رنج توان پايين با توجه به دفترچه راهنما توسط مصرف كننده امكان پذيرمي باشد اما جهت نصب دستگاه هاي با توان بالا و با باتري خارجي مي بايست توسط متخصصين اين امر صورت گيرد.